Ενημέρωση γονέων

Ενημέρωση γονέων για την περίοδο που τα σχολεία παραμένουν κλειστά λόγω της παγκόσμιας κρίσης από τον covid 19

Αγαπητοί γονείς/κηδεμόνες,       

      

   Τις τελευταίες μέρες βιώνουμε αλλαγές στην καθημερινότητά  μας  λόγω  της προσωρινής  παύσης των καθημερινών δραστηριοτήτων μας, και των  περιορισμών  σε όλους τους τομείς της ζωής μας.   

Ο COVID-19 αποτελεί μια «κρίση» στην υγεία σε παγκόσμιο και ατομικό επίπεδο.  Η αντιμετώπιση της πανδημίας είναι αναμενόμενο να αυξάνει τα επίπεδα άγχους, φόβου, λύπης, και ανίας.

 Η ύπαρξη του ιού πυροδοτεί  την  αγωνία για την προσωπική  μας υγεία, για την υγεία των δικών μας ανθρώπων, ενώ λόγω της κοινωνικής απομόνωσης αυξάνεται το συναίσθημα της μοναξιάς.   Η διακοπή  των δραστηριοτήτων που δίνουν νόημα στη ζωή  μας και η μειωμένη επαφή με άλλα άτομα επηρεάζουν τα συναισθήματά μας.

Κρίση στην υγεία και παιδιά

•   Η κρίση στην υγεία αναπόφευκτα επηρεάζει  και τα παιδιά στην οικογένεια. Παρόμοια με τους ενήλικες και τα ίδια βιώνουν απογοήτευση, αγωνία και φόβο.  

Οι αντιδράσεις των παιδιών

Οι διάφορες αντιδράσεις που εκδηλώνουν τα παιδιά μετά από μία εμπειρία κρίσης, είναι όχι μόνο φυσιολογικές, αλλά και αναμενόμενες. Κατά την διάρκεια στρεσογόνων περιόδων τα παιδιά συχνά προσκολλώνται εντονότερα στους γονείς και μπορεί να γίνονται περισσότερο απαιτητικά. Μπορεί να εκδηλώσουν:

α. Παλινδρόμηση: συμπεριφορές που δεν αντιστοιχούν στην ηλικία τους. 

β. Σωματικά συμπτώματα: συμπτώματα αδιαθεσίας ή ασθένειας.

γ. Συναισθηματικές δυσκολίες.

Αρχές στήριξης των παιδιών σε καταστάσεις κρίσεων- οι ψυχοκοινωνικές ανάγκες των παιδιών

ü  Ενισχύστε την αίσθηση της σταθερότητας, της ασφάλειας και του ελέγχου της κατάστασης.

ü  Να είστε καθησυχαστικοί στη λεκτική και μη λεκτική συμπεριφορά σας.

ü  Εξηγήστε στα παιδιά ότι υπάρχει τρόπος να αντιμετωπιστεί ο συγκεκριμένος ιός.

Πιο συγκεκριμένα:

Ανάγκη για κατανόηση της κατάστασης

ü  Τα παιδιά έχουν την ανάγκη να κατανοήσουν τι συμβαίνει στην παρούσα φάση.

ü   Ρωτήστε εσείς τι έχουν καταλάβει για την πανδημία του κορονοϊού και προσκαλέστε τα να μοιραστούν τις απορίες τους.

ü  Εντοπίστε ενδεχόμενες λανθασμένες αντιλήψεις

ü  Νοηματοδοτήστε το κλείσιμο σχολείων ως ένα μέτρο προφύλαξης  κατά της διασποράς του ιού.

ü  Η ενημέρωση των παιδιών απομακρύνει   την πιθανότητα να δημιουργήσουν φανταστικές, μη ρεαλιστικές ιστορίες ή ερμηνείες με το μυαλό τους.

ü  Παρέχουμε εξηγήσεις με απλά λόγια, χωρίς περιττές λεπτομέρειες.

Ανάγκη για Έκφραση Συναισθημάτων

ü  

  

   Δίνουμε στα παιδιά την ευκαιρία να διηγηθούν την ιστορία τους 

ü  Είναι σημαντικό να υπάρξει κάποιος που θα ακούσει την εμπειρία τους, τον τρόπο με τον οποίο βιώνουν τις αλλαγές στην καθημερινότητά τους.

ü  Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να αναγνωρίσουν και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους με το δικό τους τρόπο

ü  Αναγνωρίζουμε ότι τα συναισθήματά τους είναι φυσιολογικά και αναμενόμενα και μοιραζόμαστε και τις δικές μας εμπειρίες και συναισθήματα.

Ανάγκη για Συναισθηματική Στήριξη

• Αν το παιδί το επιθυμεί, χρησιμοποιούμε τη σωματική επαφή (αγκαλιά, χάδι) για να το καθησυχάσουμε και να το παρηγορήσουμε

•   Δίνουμε στα παιδιά τη δυνατότητα να θρηνήσουν ενδεχόμενες απώλειες που βιώνουν    Αφιερώνουμε χρόνο στα παιδιά και απαντάμε στις ερωτήσεις τους, εξηγώντας τι συνέβη, όσες φορές χρειαστεί.

• τα παιδιά στη φάση αυτή έχουν ανάγκη από έναν καλό ακροατή, προκειμένου να επεξεργαστούν όλα αυτά τα συναισθήματα.
•  Εάν τα παιδιά σας έχουν ανησυχίες, συζητώντας μαζί τους θα μετριαστεί το άγχος και οι φόβοι τους!

Γίνετε πηγή καθησυχασμού για τα παιδιά σας!

Ενισχύουμε την αίσθηση Ασφάλειας -ελέγχου

ü  Διαβεβαιώνουμε ότι λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη διασφάλιση της υγείας από την Πολιτεία.

ü  Τα μέτρα αυτά είναι προληπτικά και οι περισσότεροι  άνθρωποι που έρχονται σε επαφή με τον ιό γίνονται καλά.

ü  Ενημερώνουμε τα παιδιά ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που έχουν γνώσεις και  βοηθούν τους ασθενείς που νοσούν από COVID-19.

Πρόγραμμα- νέα ρουτίνα.

ü  Οργανώστε ένα πρόγραμμα με εναλλαγές δραστηριοτήτων (παιχνίδι-σωματική δραστηριότητα-χαλάρωση),  με μικρή ενασχόληση με παιχνίδια οθόνης.

ü  Αναθέστε στα παιδιά δραστηριότητες στο σπίτι , ώστε να διατηρηθεί στο μεγαλύτερο  δυνατό βαθμό η καθημερινή ρουτίνα και ο φυσιολογικός ρυθμός της ζωής

Όχι στην υπερέκθεση  σε πληροφορίες και εικόνες

• ü  Προστατεύετε τα παιδιά  από την υπερβολική έκθεση σε ειδήσεις, εικόνες και πληροφορίες σχετικά με την πανδημία COVID-19.
• ü  Αποφύγετε την απόδοση ευθυνών και κατηγοριών σε πρόσωπα και φορείς
• ü  Συζητείστε με τα παιδιά για πληροφορίες που έχουν δει στα Μ.Μ.Ε. και τους έχουν προβληματίσει, ανησυχήσει, παρέχοντας έγκυρη πληροφόρηση.
• ü  Παρατηρείτε τυχόν υπερβολική ενασχόληση των παιδιών με το συγκεκριμένο θέμα και ελέγξτε τον χρόνο που αφιερώνουν γι’ αυτό στο διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Αποφύγετε τις φορτισμένες λέξεις και εκφράσεις.

ü  Τον τελευταίο καιρό τα παιδιά ακούνε ότι είναι υπεύθυνα για τη διάδοση του κορονοϊού στους  παππούδες και τις γιαγιάδες τους που κινδυνεύουν να αρρωστήσουν εξαιτίας τους.

ü  Φροντίστε να τα απενοχοποιήσετε στην περίπτωση που νοσήσει κάποιο αγαπημένο τους πρόσωπο. Διαβεβαιώστε τα ότι δεν φταίνε για ό, τι συμβαίνει.

ü   Αποφύγετε διατυπώσεις όπως «αυτός είναι πόλεμος!», που εύκολα παρερμηνεύονται.

Αποφεύγουμε την απόδοση ευθυνών

ü  Αποφεύγουμε τη γενικότερη απόδοση κατηγοριών και ευθυνών σε φορείς και πρόσωπα, για να μη μειωθεί το αίσθημα ασφάλειας και προστασίας.

ü  Μεριμνούμε για την αποφυγή στιγματισμού άλλων παιδιών/προσώπων που έχουν νοσήσει, έχουν ταξιδέψει ή κατάγονται από άλλες χώρες ανάλογα με τα κρούσματα του ιού.

Αίσθημα Ελπίδας-Αισιοδοξίας & ευγνωμοσύνης

•  Εστιάζουμε στο γεγονός ότι στην παρούσα φάση τα πράγματα είναι δύσκολα  αλλά ότι τα σε λίγο καιρό  θα καλυτερεύσουν, εκφράζοντας έτσι  ελπίδα για το μέλλον.
•   Αναζητούμε ευκαιρίες να διηγηθούμε στα παιδιά θετικές και αισιόδοξες εικόνες από την κοινότητα, για παράδειγμα ατόμων που ανάρρωσαν ή βοήθησαν κάποιον που νόσησε.
•   Εμφυσούμε στα παιδιά αισθήματα σεβασμού, ευγνωμοσύνης και εμπιστοσύνης στους επαγγελματίες υγείας,  που φροντίζουν τους ασθενείς με COVID-19.
•    Εντάσσουμε το παιχνίδι, την διασκέδαση και την επικοινωνία στην οικογένεια.
•  Ενισχύουμε τις σχέσεις στην οικογένεια, είμαστε «όλοι μαζί ενωμένοι».

Προσαρμογή και αντιμετώπιση

Παρόλη την αρνητική τους διάσταση, οι κρίσεις αποτελούν μέρος της ζωής, που όλοι κάποια στιγμή αντιμετωπίζουμε, και επιπλέον, η επιτυχημένη επίλυσή τους μπορεί να οδηγήσει σε ενίσχυση της ανθεκτικότητας του ατόμου.

Και τα παιδιά που έχουν την κατάλληλη στήριξη καταφέρνουν να ξεπερνούν την αρχική αίσθηση αδυναμίας και να προσαρμόζονται, να βρίσκουν νέες στρατηγικές αντιμετώπισης και να κατακτούν ανώτερα επίπεδα ωριμότητας.

Να θυμάστε  “μεταξύ ενός ερεθίσματος και μιας αντίδρασης υπάρχει ένας χώρος. Σε αυτό το χώρο, είναι η δύναμή μας να επιλέγουμε την απόκρισή μας. Στην απόκρισή μας, βρίσκεται η ανάπτυξη και η ελευθερία μας. Η τελευταία από τις ανθρώπινες ελευθερίες είναι να επιλέγει κανείς τη στάση του σε κάθε δεδομένο σύνολο περιστάσεων”.

 Victor Frankl

Σας εύχομαι καλή συνέχεια στην περίοδο αυτή και με το καλό να βρεθούμε από κοντά!!!

Με εκτίμηση,

Μαρία Κούμπουλη, Ψυχολόγος

Παρακαλώ επικοινωνείτε μαζί μου στο  koubouli@hotmail.com για ανάγκη συμβουλευτικής υποστήριξης για θέματα που αφορούν τους μαθητές και την οικογένεια.

Πηγές:

Αγγελική Μπράβου, Κατερίνα Μαδούρου,  Γεωργία Βασιλείου, Φραγκίσκος Γονιδάκης: ΨΥΧΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΔΗΜΙΑΣ COVID-19 ΣΤΟ ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΗΘΥΣΜΟ, ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, Α΄ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, Διευθυντής: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Χ. Χ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

Κ Ε Σ Υ  Π ΙΕ Ρ ΙΑ Σ . Βασικός οδηγός υποστήριξης παιδιών εν  μέσω πανδημίας COVID-19, ΜΑΡΤΙΟΣ 2020

ΜΕΡΙΜΝΑ: Εταιρία για τη Φροντίδα Παιδιών και Οικογενειών στην Αρρώστια και το Θάνατο, Παπανικολή 2α, 152 32 Αθήνα (Σίδερα Χαλανδρίου) | Τηλ: 210.6463367 | Fax: 210.6452338, e-mail: administration@merimna.org.gr | www.merimna.org.gr

Νάντια Μαγκλάρα & Ελένη Λαζαράτου (2020): Οδηγίες για παιδιά και οικογένειες για την αντιμετώπιση των περιοριστικών  μέτρων λόγω του κορονοϊού (COVID- 19), ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, Α΄ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, Διευθυντής: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Χ. Χ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ

Χατζηχρήστου, Χ. (2011). Διαχείριση κρίσεων στη σχολική κοινότητα. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ, Αθήνα: Τυπωθήτω

Χατζηχρήστου, Χ. (2012): Ψυχολογική στήριξη των παιδιών σε καταστάσεις κρίσεων, Κέντρο Έρευνας και Εφαρμογών Σχολικής Ψυχολογίας (ΚΕΕΣΧΟΨΥ), Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Εταιρεία Σχολικής και Οικογενειακής Συμβουλευτικής και Έρευνας (ΕΣΟΣΕ)